Langverwachte rentree Thijs van Dam in India met dubbel gevoel

Donderdagochtend liep Thijs van Dam (23) met generatiegenoten Jonas de Geus, Thierry Brinkman en Lars Balk het veld op van het machtige Kalinga Stadium in India, waar Oranje bitterzoete herinneringen beleefde. ‘Wat moeten we eigenlijk voelen?’, vroeg Van Dam zich af, die voor het eerst sinds de WK-finale dit weekend weer minuten maakt voor Oranje.

‘Er hangt iets in de lucht in India, wat het hockey wel heel mooi maakt. India heeft iets speciaals. Het is een hockeygek land.’ De pijlsnelle Thijs van Dam, bekend om zijn lange rushes langs de zijlijn, voelt zich wel thuis in Bhubaneswar. Hij werd er tijdens het WK verkozen tot grootste talent. In het land van chaos en hysterie, bleef Van Dam koelbloedig op het mooiste moment van zijn hockeycarrière.

Koelbloedig weet Thijs van Dam de Australiër Andrew Charter te passeren met een waanzinnige turn, in de shoot-outs op het WK. Foto: Koen Suyk

De beroemde shoot-out tegen Australië, in de halve finale van het WK (2-2), dateert alweer van dertien maanden geleden. Thijs van Dam staat op de 23-meterlijn. Een cameraman loopt voor de aanvaller langs, om de druk nog wat op te voeren. Als Van Dam mist, is Nederland uitgeschakeld. Van Dam loopt de cirkel in en doet ogenschijnlijk de mooiste en soepelste turn die een aanvaller kan maken. De bal gaat resoluut in de krul, en verlaat pas zijn stick als de Australische keeper machteloos op de grond ligt.

Perfectie.

‘Toen ik die shoot-out nam, hoorde ik niemand meer op de tribune. Ik rende op de keeper af en was ervan overtuigd dat ik ‘m ging maken. Ik heb zoveel geleerd van dat WK. Presteren onder druk, in een groot stadion. In de finale tegen België (0-0, verlies na sudden death in shoot-outs) maakte ik een andere keuze met de shoot-out en miste ik’, vertelt Van Dam aan het zwembad van het Trident Hotel in Bhubaneswar, waar hij aan een tafeltje zit waar zijn meegebrachte pot pindakaas op staat.

‘Sprinter’ Thijs van Dam donderdag op de training in Bhubaneswar. Foto: Sander Collewijn

Hij probeert zijn gevoel bij de terugkeer in Bhubaneswar onder woorden te brengen. ‘Er ligt nog wat pijn hier verstopt. We zijn toch tweede van de wereld geworden, in plaats van eerste. Kort na het WK denk je vooral na over waarom je die shoot-out mist in de finale en waarom het nét niet was gelukt. Tweede worden van de wereld doet pijn. Dat heeft tijd nodig. Maar als ik er nu aan terugdenk, weet ik vooral hoe mooi het was. Het is goed om terug te zijn. Het was ook fantastisch met elkaar. Er was ook heel veel wél goed tijdens het WK. De mooie herinneringen overheersen nu wel.’

Wedstrijd tegen India zal Van Dam nooit vergeten

De shoot-outs tegen Australië waren voor Van Dam hét moment van het WK in Bhubaneswar. Met stip erna volgt de kwartfinale tegen India (1-2 winst), in een heksenketel, waar vijftienduizend Indiase toeschouwers een handjevol Nederlandse supporters het zwijgen oplegden. Zaterdag en zondag kan hetzelfde gebeuren in de Pro League-wedstrijden tegen de Aziaten, die net als Van Dam hun debuut maken in de groots opgezette landencompetitie.

‘Die kwartfinale komt als mooiste herinnering dicht na die halve finale tegen Australië. Ik had nog nooit voor zoveel mensen gespeeld. Je verstond elkaar niet. Door het gejoel, het gejuich. Die herrie. Het hele toernooi was indrukwekkend, maar die wedstrijd was dat zeker.’

Het WK was het toernooi waarin Van Dam als talent definitief furore maakte. De teamspeler werd met zijn rushes en inzet niet alleen beloond met de prijs voor grootste talent van het toernooi, maar werd ook genomineerd tot grootste talent van de wereld. Met een glimlach vertelt hij dat hij het afgelopen half jaar bij zijn club Rotterdam zich heeft afgevraagd waarom een sprint zoveel moeite koste.

Ongeloof nadat Vincent Vanasch de shoot-out van Thijs van Dam heeft gestopt, in de finale van het WK. Foto: Koen Suyk

Na dertien maanden eindelijk een rentree in Oranje

Terwijl de vleugelaanvaller op het WK op een gegeven moment over het Indiase veld vloog. ‘Tsja, hoe ontstaat dat: je groeit in zo’n toernooi. Ik was net 21. Ik speelde veel, het ging lekker. Ik kreeg vertrouwen. Dan kom je in een flow. Dan valt alles opeens op z’n plek. Dat is ongrijpbaar. Dat waren mijn beste wedstrijden voor Oranje ooit, precies op zo’n groot toernooi.’

Na het WK volgde de al langer gepland heupoperatie, om de botvergroeiing in de heup te corrigeren. Hij moest minimaal een half jaar revalideren. Van Dam speelde in zijn gedachten al het EK in Antwerpen, maar door een geïrriteerde kniepees moest de aanvaller na een half seizoen toekijken bij Rotterdam ook zijn rentree bij Oranje uitstellen. Dat was het zwaarste moment in de revalidatie. Maar na een goede eerste seizoenshelft met Rotterdam mag Van Dam eindelijk weer minuten maken in het oranje, meer dan een jaar na zijn internationale doorbraak in het oosten van India.

Rotterdammers Jeroen Hetzberger en Thijs van Dam, 2018 tegen Ierland. Foto: Willem Vernes

Vertrouwen in zijn lichaam heeft hij nog steeds, ondanks de zware ingreep in zijn lichaam. Om alles te willen laten zien wat hij kan, is de grootste valkuil op dit moment. Want zo bruut was de vleugelspeler uit zijn succesvolle interlandcarrière gerukt. ‘Ik heb echt naar Oranje gesnakt’, zegt Van Dam. ‘We hebben in India zo’n intense periode met elkaar meegemaakt, dan wil je het vervolg ook meemaken. Daar wil je deel van uitmaken. Nu ik weer terug ben, geeft dat een heerlijk gevoel. Aan de ene kant denk je van tevoren dat er veel veranderd is, maar alles voelt nog hetzelfde. Het is heerlijk om daar deel van uit te maken.’

Jeroen Hertzberger (33), zijn teamgenoot bij Rotterdam, fungeerde als mentor van de vleugelaanvaller. Waardoor de druk er weer wat af is bij Van Dam, die niets liever wil dan elke minuut laten zien dat hij er bij hoort, op de Olympische Spelen van Tokio. ‘Ik heb mooie gesprekken met Jeroen gevoerd. Over dat ik het zó graag wil en het zó goed wil doen, waardoor ik me te veel spanning en druk op zou leggen en dat ik weer echt terug ben. Maar het heeft tijd nodig. Ik heb al lang niet op het hoogste niveau gespeeld. Jeroen kent me goed. Maar het blijft een moeilijk puntje voor mezelf. Ik probeer vrij ontspannen te zijn. Ik heb ook niet het idee dat ik het nu móét doen. Zoals op het WK, daar ben ik ook in gegroeid. Dat lukt niet zomaar.’

Nu Van Dam weer fit is, zal er weer rekening moeten worden gehouden met de belofte, die vooral zelf zegt dat hij nu de volgende stap moet maken in zijn carrière. ‘Ik kijk vooral naar de toekomst. Het gevoel dat ik er weer ben en nu moet doorpakken, overheerst, dan dat ik terugdenk aan afgelopen jaar. Ik hoop dat mijn lichaam meewerkt. Ik zat er eigenlijk nog pril bij, tijdens het WK in India. Ik moet nu laten zien dat ik een vaste waarde kan worden.’