Matla: ‘Buitenwereld hoeft niet te weten wat ik heb meegemaakt’

Frédérique Matla speelde zaterdag tegen de Verenigde Staten haar 92ste interland. Voor het eerst droeg ze de aanvoerdersband. Met het rood-wit-blauw om haar rechterbeen leidde ze de Oranje Dames naar een eenvoudige 3-0 zege.

‘Ik kan wel zeggen dat het me niets doet, dat ik er niet te veel waarde aan hecht, maar het was toch wel bijzonder om vandaag aanvoerder van Oranje te zijn’, bekende Matla na afloop van het Pro League-duel. Met een glimlach voegde ze er aan toe: ‘Ik ben er trots op.’

Als eerste en met diezelfde glimlach betrad ze zaterdagavond rond zes uur het met drieduizend man bezette Wagener Stadion. Dat was al nieuw voor haar. ‘Normaal sta ik altijd als laatste in de line up.’ Om daar met een knipoog aan toe te voegen: ‘Vanaf nu ga ik dat misschien bij alle loopoefeningen wel doen, haha.’

Matla droeg zaterdag de aanvoerdersband omdat captain Eva de Goede vanwege een knieblessure lange tijd is uitgeschakeld. Matla: ‘We zijn door wat er is gebeurd nu alles aan het bekijken. Waaronder ook de rol van aanvoerder. Vandaag was ik aan de beurt, morgen weer iemand anders (Pien Sanders, red.). Ik blijf mezelf, of ik nu wel of niet de band draag. Dat is denk ik in deze fase ook belangrijk voor het team.’

Onderzoek

‘Deze fase’ is een periode die vorig jaar na de gewonnen Olympische Spelen begon met een groep internationals die bij de hockeybond aangaf zich onplezierig en onveilig te voelen bij de prestatiecultuur binnen de Oranje Dames. De bond greep in en liet onder meer een onafhankelijk onderzoek instellen.

Aanvoerster Frédérique Matla in actie tijdens de Pro League tegen de Verenigde Staten. Foto: Koen Suyk

De resultaten van dat onderzoek kwamen afgelopen week naar buiten in een pittig rapport, waaruit duidelijk werd dat er in het verleden veel mis was. De ambities en wil om te winnen waren de afgelopen jaren binnen het team zo groot dat een ‘blinde vlek’ is ontstaan voor het welzijn van de speelsters. Binnen het team werden relationele en emotionele struggles en problemen met mentaal welzijn niet opgemerkt, zo luidde een van de conclusies. Ook gingen ‘speelsters en stafleden aangepast gedrag vertonen door cultuurkenmerken, selectiedruk, sportieve ambitie en angst door kwetsende/dubbelzinnige interacties’ van de inmiddels vertrokken bondscoach Alyson Annan.

Verhelderend

De resultaten van het onderzoek werden afgelopen week met de speelsters besproken. ‘Ik denk dat het rapport verhelderend is’, zegt Matla. ‘Het is fijn dat zwart op wit staat wat er aan de hand is geweest. Het rapport is nog vrij algemeen, al komt er natuurlijk wel in terug welke lading er bij ons achter zit. Wij weten precies wat er speelde, maar die voorbeelden worden niet gegeven.’

Matla bejubeld een Oranje-treffer. Foto: Koen Suyk

Die voorbeelden stonden niet in het rapport en ook in interviews houden de Oranje-internationals zich wat dat betreft op de vlakte. Matla legt uit: ‘Er zijn mensen echt beschadigd. Dan gaan we heel wat jaren terug tot heel recent. Op het moment dat we voorbeelden gaan geven, wordt het persoonlijk én bij mensen die er last van hebben gehad, komt het – ook zonder dat ze bij naam worden genoemd – weer allemaal terug. Daar willen we ze voor beschermen.’

Je zou er zelf ook voor kunnen kiezen om je ervaringen te delen?
‘Ik geef toe dat ook ik aangepast gedrag heb vertoond. Maar ik heb geen behoefte om mijn rol in het proces op tafel te leggen. Ik wil dat gevoel bij mezelf houden en niet delen. De buitenwereld hoeft niet te weten wat ik heb meegemaakt. Als andere speelsters daar wel behoefte aan hebben, moeten ze dat doen. Ik denk niet dat iemand dat gaat doen. Ook om zichzelf te beschermen. Daarvoor is het nu te vroeg. Misschien dat bij speelsters op termijn wél ruimte is om dat te kunnen.’

Voelen jullie erkenning door het rapport?
‘Een stukje erkenning is het wel. Maar alleen het woord erkenning gebruiken, is voor ons niet genoeg. Als team, als staf en ook als bond moeten we allemaal kritisch in de spiegel kijken en toegeven wat we hebben gemist en wat we verkeerd hebben gedaan? Dat is nodig om door te kunnen.’

Matla: ‘Ik geef toe dat ook ik aangepast gedrag heb vertoond. Maar ik heb geen behoefte om mijn rol in het proces op tafel te leggen.’ Foto: Koen Suyk

Hoe lastig is het om met al deze perikelen je te focussen op hockey?
‘We hebben de afgelopen tijd heel veel gesproken. Maar er komt ook een WK aan, waardoor we stap voor stap meer naar hockey moeten gaan kijken. Dat doen we in de ene fase meer dan de andere. Afgelopen week hebben we na woensdag gezegd: we gaan lekker hockeyen. En als er iets gebeurt, kunnen we erover praten. De komende tijd moeten we op zoek naar de balans. Moeten we kijken wanneer we de rest achter ons kunnen laten en de focus helemaal op het hockey kan. Maar zover zijn we nog niet.’

Jullie wonnen vandaag ‘slechts’ met 3-0 van USA en je scoorde niet. Heb je vandaag wel met plezier gespeeld?
‘Vandaag speelden de uitslag en het scoren een mindere rol. Ik heb met veel plezier op het veld gestaan met mijn teamgenoten en ook nog de band gedragen. Het was al met al een mooie avond.’